Formami rodzinnej pieczy zastępczej są:

1. Rodzina zastępcza:
a) spokrewniona,
b) niezawodowa,
c) zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna.
 
2. Rodzinny dom dziecka.
Rodziny zastępcze oraz rodzinne domy dziecka, na ich wniosek, są wspierane przez rodziny pomocowe (na zasadach określonych w art. 73-75 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).

Zgodnie z art. 40 ustawy o wspieraniu rozdziny i systemie pieczy zastępczej :
Rodzina zastępcza oraz rodzinny dom dziecka zapewniają całodobową opiekę i wychowanie, w szczególności:
1. Traktują dziecko w sposób sprzyjający godności i wartości osobowej;
2. Zapewniają dostęp do przysługujących świadczeń zdrowotnych;
3. Zapewniają kształcenie, wyrównywanie braków rozwojowych i szkolnych;
4. Zapewniają rozwój uzdolnień i zainteresowań.
5. Zaspokajają jego potrzeby emocjonalne, bytowe, rozwojowe, społeczne oraz religijne;
6. Zapewniają ochronę przed arbitralną lub bezprawną ingerencjom w życie prywatne dziecka;
7. Umożliwiają kontakt z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba że sąd postanowi inaczej.
 
Rodzina zastępcza oraz prowadzący rodzinny dom dziecka współpracują z ośrodkiem adopcyjnym, Koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej.
 
Zgodnie z art. 41 ustawy o wspieraniu rodzin i systemie pieczy zastępczej:

1. Rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka tworzą małżonkowie lub osoba nie pozostająca w związku małżeńskim, u których umieszczono dziecko w celu sprawowania nad nim pieczy zastępczej, z zastrzeżeniem art. 55 i 58.
2. Rodzinę zastępczą spokrewnioną tworzą małżonkowie lub osoba, o której mowa w ust. 1, będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka.
3. Rodzinę zastępczą zawodową lub rodzinę zastępczą niezawodową tworzą małżonkowie lub osoba, o których mowa w ust. 1, niebędący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka.
 
Z kolei art 42. zakłada,że pełnienie funkcji rodziny zastępczej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które:
1) dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej;
2) nie są i nie były pozbawione władzy rodziecielskiej, oraz władza rodziecielska nie jest im ograniczona ani zawieszona;
3) wypełniają obowiązek alimentacyjny - w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
4) nie są ograniczone zdolności do czynności prawnych;
5) są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone:
a) zaświadczeniem lekarskim o stanie zdrowie wystawionym przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej
b) opinią o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka wystawioną przez psychologa, który posiada co najmniej wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku psychologa oraz 2-letnie doświadczenie w poradnictwie rodzinnym
6) przebywają na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej;
7) zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokojenie jego indywidualnych potrzeb w tym:
 a) rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego;
 b) właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań;
 c) wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
 
2. Pełnienie funkcji rodziny zastępczej niezawodowej lub zawodowej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo.
 
3. W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów.
 
4. Rodzina zastępcza oraz prowadzący rodzinny dom dziecka sprawujący pieczę zastępczą nad dzieckiem mogą czasowo, za zgodą  sądu, sprawować pieczę zastępczą nad tym dzieckiem poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
 
5. Sprawowanie pieczy zastępczej nad dzieckiem może być czasowo powierzone przez sąd rodzinie zastępczej lub prowadzącemu rodzinny dom dziecka, którzy nie zamieszkują na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, w przypadku gdy rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka sprawują pieczę nad rodzeństwem tego dziecka.
 
5a. Przed wydaniem rozstrzygnięcia w sprawach , o których mowa w ust. 4 i 5 , sąd zasięga opinii właściwego starosty.

6. Wydając opinie, o których mowa w ust. 5a, starosta bierze pod uwagę opinię organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, a także możliwość realizacji planu pomocy dziecku.
 
7. Okoliczności, o których mowa w ust. 1-3, ustala się na podstwie przeprowadzonej przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej analizy sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej.

Szkolenie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej.

Zgodnie z art. 44 kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka są obowiązani posiadać świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez organizatora rodzinnej lub prowadzonego przez ośrodek adopcyjny

Podstawa prawna:

•  - Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej/ tekst jednolity: ( Dz. U. z 2015 r., poz. 163 ze zm.)
•  - Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( Dz. U. z 2015 r., poz. 332 ze zm.)
•  - Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej ( Dz.U. z 2015 r., poz.1058)
•  - Rozporządzenie Pracy i Polityki społecznej z dnia 03.08.2012 r. w sprawie udzielenia pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie ( Dz. U. z 2012 r., poz..954)
  

Szczegółowych informacji na temat rodzinnej pieczy zastępczej, warunków jakie zobowiązani są spełniać kandydaci na rodziców zastępczych oraz na temat szkolenia dla rodzin zastępczych  udzielają pracownicy PCPR w Środzie Wielkopolskiej - Organizator Rdzinnej Pieczy Zastępczej:

 Zespół do Spraw Pieczy Zastępczej
ul. Szkolna 2
63-000 Środa Wielkopolska
Tel. 61-287-06-40
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
 w poniedziałki           od 8.00 -  16.00
od wtorku do piątku   od 7.00 -  15.00

_______________________________________________________________________________
Prezentacja - Lokalny system wsparcia dziecka i rodziny - pobierz (Plik PPT Rozmiar 3.2 MB)
Prezentacja - Program Rozwoju Pieczy Zastępczej - pobierz (Plik PPT Rozmiar 2.0 MB)
Prezentacja - Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej - pobierz (Plik PPT Rozmiar 1.3 MB)

Tryb umieszczenia dziecka w placówkach opiekuńczo wychowawczych:

Skierowanie dziecka pozbawionego częściowo lub całkowicie opieki rodzicielskiej do całodobowej placówki opiekuńczo – wychowawczej na pobyt całodobowy może nastąpić po wyczerpaniu możliwości udzielenia pomocy w rodzinie naturalnej lub umieszczenia w rodzinie zastępczej.

Podstawa skierowania do placówki jest orzeczenie sądu o umieszczeniu dziecka w placówce albo, wniosek opiekunów prawnych o umieszczenie dziecka w placówce.

Za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo – wychowawczej opłatę ponoszą, do wysokości wypadków bieżących ponoszonych na jego utrzymanie, rodzice dziecka, z tym że opłata ponoszona przez opiekunów prawnych nie może być wyższa niż 50% kwoty stanowiącej dochód dziecka.

W przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo – wychowawczej na terenie innego powiatu, powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przez kierowanie dziecka do placówki opiekuńczo – wychowawczej ponosi wydatki na jego utrzymanie w wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania dziecka w tej placówce.

Powiat prowadzący placówkę opiekuńczo wychowawczą przyjmującą dziecko zawiera z powiatem właściwym ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed skierowaniem dziecka do placówki opiekuńczo-wychowawczej porozumienie w sprawie umieszczenia dziecka i wysokości wydatków.

Usamodzielnienie wychowanka placówki opiekuńczo – wychowawczej.

Osoba pełnoletnia opuszczająca m.in. palcówkę opiekuńczo – wychowawczą zostaje objęta pomocą mającą na celu jej życiowe usamodzielnienia i integrację ze środowiskiem przez pracę socjalną, a także pomocą:

 - pieniężną na usamodzielnienie,

- pieniężną na kontynuowanie nauki,

- w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu chronionym,

- w uzyskaniu zatrudnienia,

- na zagospodarowanie – w formie rzeczowej

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie wspólnie z wychowankiem opracowuje indywidualny program usamodzielnienia, którego realizacja przez osobę usamodzielnianą warunkuje udzielenie w/w form pomocy.