Uchwała Nr V/27/2011
Rady Powiatu Średzkiego
z dnia 22 lutego 2011 roku

w sprawie uchwalenia Programu Aktywności Lokalnej Powiatu Średzkiego na lata 2011-2013

Na podstawie art. 19 pkt 1  i pkt 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) oraz art. 12 pkt  11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1592 ze zmianami) Rada Powiatu Średzkiego uchwala, co następuje:

§ 1. Uchwala się Program Aktywności Lokalnej Powiatu Średzkiego na lata 2011-2013 , który stanowi załącznik do niniejszej uchwały.

§2. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu Średzkiego.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Rady
/-/mgr Małgorzata Fertała

UZASADNIENIE
do Uchwały Nr V/27/2011
Rady Powiatu Średzkiego
z dnia 22 lutego 2011 roku

w sprawie uchwalenia Program Aktywności Lokalnej Powiatu Średzkiego na lata 2011-2013 

Zapis  art. 19 pkt 1  i pkt 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) stanowi, że do zadań własnych powiatu należy w szczególności opracowanie i realizacja programów pomocy społecznej skierowanych do grup szczególnego ryzyka, w tym w zakresie wsparcia dziecka i rodziny. Przedmiotowy program, który stanowi załącznik do niniejszej uchwały, określa w szczególności cele, zadania i działania w obszarze przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu w powiecie średzkim. Program realizowany  będzie przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Środzie Wlkp. w ramach projektu systemowego  pn. ,,Przyjazne środowisko-szansą na integrację społeczną w powiecie średzkim", współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.  
W związku z powyższym zasadne jest podjęcie niniejszej uchwały.

Załącznik
do Uchwały Nr V/27/2011
Rady Powiatu Średzkiego
z dnia 22 lutego 2011 roku

PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ
POWIATU ŚREDZKIEGO
NA LATA  2011-2013

Realizowany przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Środzie Wielkopolskiej, w ramach projektu systemowego

„Przyjazne środowisko - szansą na integrację społeczną w powiecie średzkim" współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

I. WPROWADZENIE

Program Aktywności Lokalnej Powiatu Średzkiego na lata 2011-2013 zwany dalej Programem powstał w  celu realizacji zadań na rzecz aktywizacji społecznej i rozwiązywania problemów mieszkańców  powiatu średzkiego zagrożonych wykluczeniem społecznym.

W ramach programu realizowanego w projekcie systemowym „Przyjazne środowisko - szansą na integrację społeczną       w powiecie średzkim", działaniami o charakterze aktywizacyjnym oraz integracyjnym objęci zostaną w szczególności mieszkańcy oraz ich otoczenie, którzy w rozumieniu art. 7  ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 roku Nr 175, poz. 1362 z późniejszymi zmianami) objęci byli wsparciem Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Środzie Wielkopolskiej , w szczególności  z powodu:

• niepełnosprawności
• potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
• bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
• przemocy w rodzinie,
• braku umiejętności w przystosowaniu się do życia młodzieży przebywającej w placówkach opiekuńczo - wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w rodzinach zastępczych i naturalnych.

Z diagnozy problemów społecznych powiatu średzkiego wynika, że ww. osoby są szczególnie zagrożone wystąpieniem zjawiska wykluczenia społecznego, które oznacza brak lub ograniczenie możliwości uczestnictwa, wpływania i korzystania z podstawowych instytucji publicznych i rynków, które powinny być dostępne dla wszystkich, a w szczególności dla osób    z grup szczególnego ryzyka.

Program Aktywności Lokalnej  Powiatu Średzkiego  jest zgodny z podstawowymi zasadami życia społecznego, w szczególności z zasadą pomocniczości, partycypacji społecznej i współodpowiedzialności. Jest również  odpowiedzią na cel, jaki został nakreślony w Strategii Lizbońskiej dotyczący spójności społecznej i realizujący się w kształtowaniu nowego aktywnego państwa socjalnego. W tym wymiarze konieczne staje się inwestowanie w kapitał ludzki oraz kapitał społeczny, czyli inwestowanie w ludzi i w budowanie związków między nimi.

► Zgodność Programu z dokumentami strategicznymi
Program Aktywności Lokalnej Powiatu Średzkiego  jest zgodny  z dokumentami:

► Ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
„Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym osób i rodzin, przez podejmowanie działań zmierzających do ich życiowego usamodzielnienia oraz integracji ze środowiskiem „(art.3 ust. 2)
„Do zadań własnych powiatu należy: opracowanie i realizacja programów pomocy społecznej, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka." (art. 19 pkt. 1)

► Narodową Strategią Integracji Społecznej dla Polski
Przyjęte w tym dokumencie konkretne działania mają przyczynić się do: wspierania integracji społecznej, aby uniknąć pojawienia się trwale zmarginalizowanej klasy ludzi niezdolnych do funkcjonowania w społeczeństwie"(str.10).
Cel ten ma być osiągnięty przez: „zachęcanie wszystkich obywateli do społecznej odpowiedzialności i aktywnego zaangażowania w  walce przeciw społecznemu wykluczeniu", „angażowanie partnerów społecznych, organizacji pozarządowych oraz dostarczających usługi społeczne do walki z różnymi formami wykluczenia społecznego" (str.11), „działania na rzecz rozwiązywania problemów grup szczególnego ryzyka, bardziej podatnych na wzrost ubóstwa, wykluczenia społecznego, wymagające rozwiązań oraz interwencji specjalnych" (str. 64).

► Strategią Polityki Społecznej na lata 2007 - 2013
„Celami Strategii Polityki Społecznej rządu w latach 2007-2013 jest zbudowanie zintegrowanego systemu polityki państwa prowadzącej do ułatwienia wszystkim obywatelom równego dostępu do praw społecznych, poprawy warunków powstawania i funkcjonowania rodzin oraz wsparcia grup i osób zagrożonych wykluczeniem społecznym przy zapewnieniu demokratycznego współuczestnictwa obywateli" (str. 21).

Cele te będą realizowane poprzez: „kształtowanie świadomości obywatelskiej; promocję działań prospołecznych (wolontariatu, filantropii); wspierania inicjatyw lokalnych, jako formy skutecznego rozwiązywania problemów lokalnych; aktywizację wspólnot na rzecz uczestnictwa w życiu publicznym; wspieranie samopomocowych form rozwiązywania problemów społecznych'; (str. 38-39)

► Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Średzkim na lata  2009- 2020
Cel strategiczny nr 1: Zintegrowany system profilaktyki i opieki nad dzieckiem  i rodziną
Cel strategiczny nr 2: Aktywna integracja grup zagrożonych wykluczeniem społecznym
Cel strategiczny nr 3: Zintegrowany system wsparcia osób niepełnosprawnych oraz osób w wieku  starszym.

► Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki
Priorytet VII Promocja integracji społecznej
W ramach priorytetu za niezbędne uznano działania ukierunkowane przede wszystkim na zwiększenie szans w znalezieniu zatrudnienia, wyrównywanie deficytów wynikających z braku dostępu do określonych dóbr i usług, braku posiadanych kwalifikacji czy też innych czynników powodujących ograniczenie szans określonych grup społecznych na równoprawny z większością społeczeństwa udział w życiu rodzinnym, społecznym i zawodowym.

II. DIAGNOZA UZASADNIAJĄCA WYBÓR ŚRODOWISKA ZAGROŻONEGO WYKLUCZENIEM SPOŁECZNYM I WYMAGAJĄCEGO WSPARCIA.

Przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego i marginalizacji jest niezbędnym elementem rozwoju społeczno-gospodarczego.

W diagnozie problemów społecznych zawartej w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Powiatu Średzkiego za najważniejsze problemy w powiecie średzkim  uznano:

• uzależnienie od alkoholu  i przemoc w rodzinie,
• niewydolność opiekuńczo-wychowawczą rodzin,
• długotrwałe bezrobocie, 
• zagrożenia uzależnieniem i niedostawaniem społecznym dzieci i młodzieży, co wiąże się z koniecznością zapewnienia dzieciom i młodzieży właściwych form spędzania wolnego czasu,
• niepełnosprawność i problemy związane ze starzejącym się społeczeństwem.

Za grupy szczególnie odczuwające negatywne skutki problemów społecznych uznano:

• rodziny  w szczególności z problemem alkoholowym,  ofiary przemocy   w rodzinie,
• dzieci i młodzież,
• osoby niepełnosprawne.

W odniesieniu do osób niepełnosprawnych dane PUP w Środzie Wlkp. na dzień 31.12.2010 r. mówią o 95 osobach niepełnosprawnych (49,47% kobiet i 50,52% mężczyzn) zarejestrowanych jako osoby bezrobotne co stanowi 3,06% ogółu zarejestrowanych. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Środzie Wlkp.  w 2010 r. objęło wsparciem  ogółem 1822 osoby,

w tym 1455 osób, w liczbie tej mieszczą się osoby z  rodzin zastępczych, wychowankowie placówek opiekuńczo-wychowawczych i młodzieżowych ośrodków wychowawczych, osoby będące w sytuacjach kryzysowych,  w tym ofiary przemocy w rodzinie oraz  448 osób niepełnosprawnych.

Z analizy danych PCPR z lat 2007 - 2010  oraz prowadzonej pracy wynika, że szczególnie zagrożone wykluczeniem społecznym są osoby niepełnosprawne, osoby żyjące w rodzinach dysfunkcyjnych, osoby w wieku od 15 do 24 r. w szczególności przebywające w placówkach opiekuńczo - wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w rodzinach zastępczych.

III. CELE ORAZ PRZEWIDYWANE REZULTATY/EFEKTY

Celem głównym programu jest zapobieganie wykluczeniu społecznemu oraz podniesienie kompetencji społecznych osób, rodzin i ich otoczenia, które korzystają z pomocy społecznej w szczególności  z powodu:

• niepełnosprawności
• potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
• bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
• przemocy w rodzinie,
• braku umiejętności w przystosowaniu się do życia młodzieży (osób w wieku od 15 do 24 roku życia) przebywającej w placówkach opiekuńczo - wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w rodzinach zastępczych i naturalnych.

Celami szczegółowymi programu są:

• aktywna integracja osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i ich otoczenia,
• zwiększenie aktywności mieszkańców oraz ich świadomości obywatelskiej,
• wsparcie i promowanie postaw prospołecznych,
• poprawa funkcjonowania społecznego uczestników programu,
• zwiększenie kompetencji społecznych i zawodowych w przypadku osób pozostających poza rynkiem pracy,
• poprawa funkcjonowania emocjonalnego i intelektualnego dzieci i młodzieży,
• zwiększenie świadomości praw i obowiązków wynikających z pełnienia ról, ale również przywilejów i możliwości uzyskania pomocy w rozwiązywaniu problemów rodzinnych
  i szkolnych,
• zwiększenie dostępności bezpłatnej oferty kulturalnej, sportowej  rekreacyjnej dla całej  społeczności lokalnej, w szczególności dla dzieci i młodzieży,
• przeciwdziałanie zjawisku utrwalania się bezradności i pogłębiania marginalizacji społecznej, w szczególności wśród młodych matek,
• promowanie pracy wolontarystycznej,
• rozszerzenie i upowszechnienie istniejącej oferty alternatywnych form spędzania czasu wolnego dla całej społeczności lokalnej, w szczególności dla dzieci i młodzieży,
• zwiększenie umiejętności i efektywności współpracy różnych instytucji, organizacji oraz mieszkańców; budowanie lokalnych sieci współpracy/koalicji,
• rozpoznanie zasobów i potrzeb edukacyjnych uczestników programu.

Przewidywane efekty:

1. Poprawa dostępu do informacji
2. Podejmowanie działań pomocowych, adekwatnych do potrzeb mieszkańców powiatu
3. Wzrost efektywności wykorzystywanie istniejących zasobów
4. Wzrost jakości realizowanych zadań
5. Zaangażowanie mieszkańców w działania samopomocowe
6. Wzrost poczucia przynależności do danej społeczności i odpowiedzialności za procesy w niej zachodzące
7. Realizacja działań inicjowanych i współorganizowanych przez lokalne społeczności
8. Monitoring potrzeb środowiska
9. Aktywizacja społeczna i zawodowa osób wykluczonych
10. Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu

Miękkie rezultaty w odniesieniu do planowanych działań to:

• podniesienie wiary we własne możliwości i możliwości rodziny,
• zwiększenie motywacji osobistej do pozytywnych zmian,
• zwiększenie odpowiedzialności i dyscypliny,
• umiejętność pracy w zespole,
• nabycie umiejętności komunikacji,
• zwiększenie świadomości społecznej przez obcowanie z kulturą, tradycją, sportem, ekologią     i turystyką,
• zwiększenie świadomości o rodzinie, wychowywaniu dzieci oraz prowadzeniu gospodarstwa domowego,
• nabycie umiejętności poruszania się po rynku pracy.

IV. OCENA ZASOBÓW NIEZBĘDNYCH DO UZYSKANIA ZAŁOŻONYCH CELÓW

Program Aktywności Lokalnej Powiatu Średzkiego realizowany będzie przy pomocy zasobów wewnętrznych i zewnętrznych.

Zasoby wewnętrzne:
Program Aktywności Lokalnej realizować będą pracownicy  Powiatowego Centrum  Pomocy Rodzinie w Środzie Wielkopolskiej. Większość zaplanowanych zadań będzie realizowana w budynkach będących w dyspozycji PCPR.

Zasoby zewnętrzne:
Realizacja poszczególnych zadań będzie również zlecana specjalistom: prawnik, psycholog, pedagog,  terapeuta, którzy nie są pracownikami PCPR oraz instytucjom, firmom, organizacjom pozarządowym, w szczególności ze środowiska lokalnego.

V. ADRESACI PROGRAMU

Beneficjentami projektu będą osoby, które korzystają z pomocy społecznej z powodu:

• niepełnosprawności
• potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
• bezradności w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
• przemocy w rodzinie,
• braku umiejętności w przystosowaniu się do życia młodzieży (osób w wieku od 15 do 24 roku życia) przebywającej w placówkach opiekuńczo - wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w rodzinach zastępczych i naturalnych oraz ich otoczenia.

VI. SZCZEGÓŁOWY OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ.

Szczegółowy opis planowanych działań stanowi załącznik nr 1 do programu i wynika z części 3.3 wniosku o dofinansowanie projektu systemowego „Przyjazne środowisko - szansą na integrację społeczną w powiecie średzkim" na rok 2011. Co roku Program będzie aktualizowany o nowy opis planowanych działań zatwierdzony przez Dyrektora PCPR. Załącznik Nr 1 na 2011r. może ulec zmianie zgodnie ze wskazaniami Instytucji Pośredniczącej - Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu - zmiany zatwierdza Dyrektor PCPR.

VII. CZAS TRWANIA PROGRAMU I HARMONOGRAM REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH DZIAŁAŃ.

Program Aktywności Lokalnej będzie realizowany w latach 2011-2013. Harmonogram realizacji poszczególnych działań w 2011 r. stanowi załącznik nr 2 do niniejszego dokumentu i jest zgodny z harmonogramem projektu systemowego „Przyjazne środowisko - szansą na integrację społeczną w powiecie średzkim" na rok 2011. Co roku Program będzie aktualizowany o nowy harmonogram działań zatwierdzony przez Dyrektora PCPR. Załącznik Nr 2 na 2011 r.  może ulec zmianie zgodnie ze wskazaniami Instytucji Pośredniczącej - Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu - zmiany zatwierdza Dyrektor PCPR.

VIII. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA   I SZACUNKOWY BUDŻET PRZEWIDZIANY NA REALIZACJĘ PROGRAMU Z PODZIAŁEM NA POSZCZEGÓLNE KATEGORIE WYDATKÓW.

Program finansowany będzie ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, priorytet VII Promocja integracji społecznej, działanie 7.1. Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji, poddziałanie 7.1.2. Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez powiatowe centra pomocy rodzinie oraz  wkładu własnego, w ramach projektu systemowego „Przyjazne środowisko - szansą na integrację społeczną w powiecie średzkim" realizowanego przez PCPR w Środzie Wlkp.
Program Aktywności Lokalnej będzie realizowany w latach 2011-2013. Szczegółowy budżet na rok 2011 stanowi załącznik nr 3 do Programu.
Co roku budżet PAL będzie aktualizowany zgodnie z założeniami projektu systemowego „Przyjazne środowisko - szansą na integrację społeczną w powiecie średzkim"  zatwierdzony przez Dyrektora PCPR. Załącznik Nr 3 na 2011 r. może ulec zmianie zgodnie ze wskazaniami Instytucji Pośredniczącej -Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu-zmiany zatwierdza Dyrektor PCPR.

IX. PODZIAŁ ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA REALIZACJĘ POSZCZEGÓLNYCH CZĘŚCI SKŁADOWYCH PROGRAMU.

Za realizację zadań w ramach Programu Aktywności Lokalnej odpowiada Zespół Projektowy, do obowiązków którego należy:

• udział w przygotowaniu materiałów promocyjnych,
• monitorowanie badań ankietowych,
• organizowanie działań w ramach PAL we współpracy z pracownikami PCPR
• współpraca z firmami zewnętrznymi, realizującymi działania w ramach PAL,
• prowadzenie dokumentacji projektowej,
• monitoring działań projektowych,
• inne, wynikające z potrzeb związanych z realizacją projektu.

Nadzór merytoryczny i finansowy nad prawidłową realizacją Programu Aktywności Lokalnej pełni Dyrektor  PCPR w Środzie Wielkopolskiej - koordynator projektu.

X. MONITOROWANIE I EWALUACJA PROGRAMU

Monitorowanie będzie odbywało się na bieżąco przez pracowników PCPR w Środzie Wlkp. oraz Zespół Projektowy. Zostanie opracowana ankieta ewaluacyjna, która pozwoli na ocenę realizacji działań założonych w programie oraz rezultatów miękkich i twardych. Dyrektor PCPR w ramach corocznie przedstawianego Radzie Powiatu  sprawozdania z działalności jednostki przedłoży również raport z realizacji programu.

Załącznik nr 1
do Programu Aktywności Lokalnej Powiatu Średzkiego
na lata 2011-2013

SZCZEGÓŁOWY OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ W 2011 ROKU

I.         ADRESACI PROGRAMU:

Beneficjentami programu będzie 20 osób w wieku od 15 do 24 roku życia oraz ich otoczenie.
Są to osoby przebywające w placówce opiekuńczo - wychowawczej - Ognisko Wychowawcze w Szlachcinie, młodzież z rodzin dysfunkcyjnych oraz przebywająca w rodzinach zastępczych. Osoby z tej grupy mają problemy w prawidłowym funkcjonowaniu w środowisku rodzinnym, szkolnym oraz w środowisku zamieszkania.

II.          OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ I METODY REALIZACJI PROGRAMU:

Program Aktywności Lokalnej realizowany będzie przy pomocy:

1.       Instrumentów aktywnej integracji:
1)  Obóz aktywnej integracji dla 20 beneficjentów programu i 20 osób z ich otoczenia, w tym:

• warsztaty z zakresu kształtowania własnego wizerunku z elementami stylizacji
• warsztaty z doradcą zawodowym
• terapia psychospołeczna
• trening umiejętności społecznych - nauka spędzania czasu wolnego

2)  Indywidualna terapia psychospołeczna
3)  Kurs pierwszej pomocy przedmedycznej

2.Działań o charakterze środowiskowym:
1)  Debata - młodzież na wsi - skierowana do uczestników projektu i mieszkańców Szlachcina
2)  Urządzanie placu przy Placówce Opiekuńczo - Wychowawczej - Ognisko Wychowawcze w Szlachcinie
3)  Festyn integracyjno - promocyjny - o zasięgu powiatowym mający na celu zapoznanie i integrację mieszkańców Szlachcina  i powiatu średzkiego z PPOW - Ognisko Wychowawcze w Szlachcinie oraz poznanie problemów młodzieży.

Załącznik nr 2
do Programu Aktywności Lokalnej Powiatu Średzkiego
  na lata 2011 -2013

HARMONOGRAM REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH DZIAŁAŃ W 2011 ROKU

Czas trwania: maj - grudzień 2011 rok

Załącznik nr 3
do Programu Aktywności Lokalnej Powiatu Średzkiego
  na lata 2011-2013

SZCZEGÓŁOWY BUDŻET NA ROK 2011